İçeriğe geç →

Hüdayi Sayın

Monokl Okumalarında Bu Hafta



07.04.2018

Danende Topluluğu olarak Monokl Okumaları’mızın on ikinci programını 7 Nisan Cumartesi günü gerçekleştirdik. Bu programımızın kitabı Stefan Zweig’ın kaleme aldığı Satranç adlı eserdi. Bu hafta aramızda İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi’nin Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı ve aynı zamanda Göçmenlik ve Kimlik üzerine çalışmaları olan Dr. Hüdayi Sayın idi.


Dr. Hüdayi Sayın, hem Stefan Zweig’ın kaleme aldığı eserin barındırdığı düşünceyi ve eserin verdiği mesajı bizlere aktarırken hem de Stefan Zweig’ın hayatından kesitler aktardı.

 

"Satrancın çekiciliği tek bir şeyden kaynaklanır; stratejinin farklı beyinlerde farklı biçimlerde gelişmesinden." 

Zweig’ın satranca dair bu sözüyle konuşmasına başladı Dr. Sayın, kitaptaki karakterlerin yazıldığı dönemin siyasi etkisinden dolayı temsiliyet taşıdığını aktardı.

"Kitapta geçen Mikro Czentovic, dönemin faşist kesimini temsil ederken Dr. B. ise dönemin bir bütün olarak Avrupa halklarını temsil ediyor. Dr. B. ‘nin maruz kaldığı psikolojik işkence faşislerin İkinci Dünya Savaşı yıllarında bir kısım insanlara uyguladıkları psikolojik işkencenin bir ürünüdür."

Dr. Hüdayi Sayın, aynı zamanda Czentovic ve Dr. B.’nin satranç oyununu oynama şekillerine de değindi:

"Czentovic, satranç oynamak için somut bir satranç tahtasına, satranç taşlarına ihtiyaç duyuyor. Dr. B. ise tam tersi. Satrancı, zihninde kurgulayabiliyor, oynayabiliyor. Tabi burada Dr. B’nin "Satranç Zehirlenmesi" adlı hastalığa/bağımlılığa yakalandığını da belirtmek gerekir."

Kitabın içeriğinden ayrı olarak Dr. Hüdayi Sayın, Zweig’ın ailesinden gelen bir entelektüel eğitimden geçtiğini, çok genç diyebileceğimiz bir yaşta yazılarının o dönem Avrupa’nın en etkili dergilerinde yayınladığını bizlerle paylaştı.

Zweig, hümanist bir kişi olmasına rağmen Birinci Dünya Savaşı’na çok isteyerek ve katılabilmek için çok çaba sarf ettiğini söyleyen Sayın, Zweig’ın savaşta gördüğü manzara onda bir fikir değişimine ve hümanist bir düşünceye doğru yönelmesine sebep olduğunu da ekledi.

Dr. Hüdayi Sayın, Satranç kitabında yer alan Dr. B. karakterinde olduğu gibi bilhassa biz gençlerin herhangi bir şeye bağımlı olmamız gerektiğini söylerken tehlikeleri üzerinde de durdu:

"Bağımlılıklar bizi kendimize karşı yabancılaştırıyorlar. Kendi öznenize, kendinize uzaklaşmaya başlıyorsunuz. Bağımlılık sizin oluşturduğunuz tanrılara tapmanızı başlatıyor. Önce putlarımızı yaratıyoruz sonra tapmaya başlıyoruz."

Bu güzel söyleşi için Dr. Hüdayi Sayın’a, ev sahipliği için Türkiye Yazarlar Birliği’ne ve katılım sağlayan dostlara teşekkür ederiz.


Dar karenin içinde özel ustalar yaratır satranç.

| Stefan Zweig