Anahtar kelimeler: Nesil, arttırılmış gerçeklik, kutupsal kodlar, sistem

SANAL GERÇEKLİK

G,2G,3G, 4G,5G… Nedir bu G’ler? Öncelikle bu rakamların yanındaki G, “generation” ın kısaltılması olup nesil anlamına gelmektedir. Ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar nedeniyle yaklaşık 10 yılda bir yeni bir G’ye geçilmiştir. Yaklaşık 35 yıl önce Amerika’da, mobil haberleşmenin kitlelere yayılması 1G diye adlandırılarak başlamıştır. Birinci nesil mobil haberleşme sistemleri, tamamıyla analog sistemler olan abone kapasitesi düşük, güvenlik ve performans açısından çok zayıf sistemler olarak anılmıştır. 1G teknolojisinin, ses kalitesi, kapasite ve kapsama alanı gibi artan kullanıcı taleplerine cevap verememesi, yarı iletken ve mikrodalga teknolojilerinin gelişmesi ile birlikte 2G teknolojisinin çıkmasını gerekli kılmıştır. 2G bu eksiklikleri tamamlamıştır. D3G ile birlikte SMS gönderimi, veri iletimi ve haberleşme en iyi seviyeye çıkmıştır. Artan hızlı iletişimle 3G‘nin olanakları bazı uygulamaları karşılamada yeterli olamamıştır. Bu nedenle 4G’ye geçilmiştir. Şimdilerde ise 5G üzerinde çalışılmaktadır. 5G’nin temel vaadi mobil ağların yarattığı servis ve uygulamaların artan ihtiyaçlarını karşılamak ve haberleşme teknolojilerini hayatın her alanına genişleterek “her nesneye” haberleşme yeteneğini kazandırmaktır. Haberleşmeyi “insandan insana”, “insandan makineye” ve “makineden insana” gibi kullanımların ötesine taşımayı hedeflemektedir. Bu amaçla oluşturulacak sistem, 10 Gbps seviyesinde çok yüksek hız kapasite beklentisinin yanında, 1 milisaniye seviyesinde çok düşük bağlantı gecikme gerekliliğini de içermektedir. Ayrıca, 100 milyarı aşacak sayıda düşük hızda bağlantıyı desteklemesi de beklenmektedir. Bu yenilikler hayatın her alanına iletişimi ulaşılabilir kılacaktır; enerji sektörü, yeni nesil sağlık sistemleri, akıllı ulaşım ve akıllı şehir sistemleri gibi birçok konuda yenilikçi 5G uygulama alanları bulunmaktadır. “Kutupsal kodlar” buluşu ile ABD merkezli uluslararası kuruluş olan Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü’nün (IEEE), en prestijli ödülü olan IEEE Richard W. Hamming Madalyası ile onurlandırılan Prof. Dr. Arıkan, 5G teknolojisinin gelişimine önemli bir katkı sağlamıştır.

5G Nerelerde Kullanılır?

5G ile kullanıcı deneyiminin her bakımdan zenginleşmesi amaçlanmaktadır. Örneğin 4G evresinde kısmi geniş bant deneyimi yanında elektrik sayaçları, atık su arıtma tesisleri ve dijital reklam panoları gibi az sayıda nesneler internete bağlanırken, 5G evresinde zengin içerikli video aktarımı, otonom araçlar ve dron gibi çok daha gelişmiş deneyimler geniş ölçekte mümkün olacaktır. Sanal ve arttırılmış gerçeklik, 4G ile sadece oyun ve videolarda denenirken, şimdi sağlık ve ameliyat eğitimi için kullanılmaya başlanmıştır. Bunun ötesinde sanal turizm, evden mağaza içi alışveriş deneyimi, sanal otopsi ve ameliyat hazırlığı gibi konularda geniş kullanım alanları da 5G ile gelecektir. Sonraki evrelerde 5G, canlı hologram haberleşmesi ve uzaktan ameliyatı mümkün kılacaktır.

Yazar: Fatma Semiha ÜNAL

REFERAS

http://w3.bilkent.edu.tr/www/elektrik-elektronik-muhendisligi-bolumunden-prof-dr-erdal-arikana-altin-madalya/

https://www.turktelekom.com.tr/hakkimizda/duyurular/Documents/tt-5g-final-version-03082018.pdf

https://www.vodafone.co.uk/network/5g

https://medya.turkcell.com.tr/bulletins/turkcell-5g-yolunda-hizla-ilerliyor/

http://carrier.huawei.com/en/spotlight/5g

http://web.deu.edu.tr/fmd/s54/s54-m25.pdf

Keywords: generation, augmented reality, polar codes, system

Virtual Reality

G,2G,3G,4G,5G… What are these G’s? G is the short form of the word ”generation”. Every 10 years, a new G is introduced because of the new needs of the time. Nearly 35 years ago, dissemination of mobile communications to the masses is started to be called 1G in America. The first generation mobile communication systems were called as totally analog systems that has low subscriber capacity, weak in security and performance. 1G’s inability to respond the requests of sound quality, range,and capacity made 2G necessary with the improvement of the technology of microwave and the technology of semiconductor. 2G fixed the problems. Message sending, data transmission and communication has been maximized with D3G. With the increasing speed of communication, the possibilities of 3G have not been sufficient to satisfy some applications. Therefore 4G introduced. Nowadays, 5G is being worked on. The fundamental aim of 5G is to fulfill the increasing needs of services and the needs of applications made by mobile networks and to make every single thing able to communicate by expanding communication technology to any fields of life. Also 5G aims to move communication beyond such uses as human to human, machine to human, machine to machine. The system which is going to be created with the aims mentioned has the expectation of 10 Gbps high speed capacity and 1 millisecond of delaying requirement. Also it is expected from 5G technology to support more than 100 billion low speed connection. All of these newnesses will make communication accessible in any fields of life. There are a lot of innovator 5G application fields such as energy sector, smart transportation, new generation health systems and smart city systems. Prof.Dr. Arıkan who was honoured owing to his invention ‘polar codes’ with IEEE Richard W. Hamming medal which is the most prestigious award of The Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) made a great contribution to the improvement of 5G technology.

Where is 5G used?

It is aimed with 5G to enrich the user experience. For instance in 4G stage in addition to partial broadband experience, only objects like electricity meters, wastewater treatment plants and digital billboards could have internet connection. But in the 5G phase, much more advanced experiences such as rich video streaming, autonomous vehicles and drones going to be possible. With 4G, virtual and augmented reality were only being used for games and videos but now it is being used for the health and surgery education. Beyond that, new using fields such as virtual tourism and shopping, virtual autopsy and operation preparation will also come with 5G technology. In the last stages, 5G will make live hologram communication possible.

Translator: Sare TOKUŞ